Masat e forta që Turqia ka ndërmarrë për të parandaluar përhapjen e pandemisë së koronavirusit të ri (COVID-19), si dhe sistemi i saj solid i shëndetit publik dhe skemat e ndihmës bujare sociale, e kanë bërë vendin model për shumë të tjerë në luftën kundër virusit vdekjeprurës, shkruan Anadolu Agency (AA).
COVID-19 u zbulua për herë të parë në dhjetor të vitit 2019 në Wuhan të provincës Hubei në Kinë. Më vonë, sëmundja u shpall “pandemi” nga Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH).
Ndërsa virusi ka filluar të përhapet me shpejtësi në gjithë globin, vendet kanë reaguar ndaj kërcënimit duke njoftuar një seri masash frenuese të shoqëruara me kufizime sociale në shkallë të ndryshme.
Turqia ka filluar marrjen e masave të tilla menjëherë përmes një bashkëpunimi efektiv me të gjitha institucionet relevante publike dhe private për të parandaluar hyrjen dhe përhapjen e pandemisë në vend.
Një nga asetet më efektive në luftën kundër pandemisë që Turqia ka në dispozicion janë numri i madh i spitaleve dhe njësive të kujdesit intensiv për person.
Vendi gjithashtu ishte i shpejtë për të njoftuar paketat e ndihmës ekonomike për të shmangur ndërprerjen në prodhim, duke dhuruar maska falas për mbrojtje, duke bërë pagesa mujore pensionesh të të moshuarve në shtëpitë e tyre dhe duke strehuar të pastrehët, kështu, duke ofruar një shembull për gjithë botën.
Përveç masave dhe ndihmës në vend, Turqia ka ofruar mbështetje edhe për më shumë se 30 vende të tjera, duke dërguar ndihmë dhe duke shkëmbyer përvojat mjekësore.
Si pjesë e masave, Turqia së pari mbylli vendkalimet kufitare me vendet që ishin në rrezik dhe gradualisht edhe për të gjitha vendet fqinje, dhe përfundimisht ndaloi të gjitha fluturimet ndërkombëtare.
Turqia evakuoi 42 persona nga qyteti kinez Wuhan, përfshirë 32 turq, 6 nga Azerbajxhani, 3 gjeorgjianë dhe një shqiptare, në Ankara më 1 shkurt në një aeroplan ngarkesash A400M të Forcave të Armatosura Turke.
Vendi gjithashtu solli mbrapa shtetas të tij nga vendet evropiane dhe nga pjesë të tjera të botës. Ata u dërguan në shtëpi pasi përfunduan procedurat e karantinës 14-ditore në konviktet publike të dedikuara për ta.
Masat e menjëhershme të marra pas shfaqjes së rastit të parë
Turqia azhurnonte vazhdimisht masat në përputhje me rekomandimet e Bordit Shkencor të Ministrisë së Shëndetësisë, i cili u krijua menjëherë pasi sëmundja filloi të përhapet në pjesë të ndryshme të botës.
Ministria e Shëndetësisë themeloi spitale fushore në vendkalimet kufitare për të parandaluar hyrjen e virusit, ndërsa shtetasit turq mbaheshin nën vëzhgim në ato spitale fushore pas mbërritjes së tyre.
Pas rastit të parë të konfirmuar me COVID-19 më 11 mars, Turqia filloi zbatimin e masave të reja, duke pezulluar arsimin në shkollat fillore dhe të mesme dhe në universitete më 16 mars, dhe filloi të ofrojë arsim nga distanca përmes internetit dhe televizionit.
Vendet publike si kafenetë, qendrat tregtare dhe vendet e argëtimit po ashtu u mbyllën. Si pjesë e masave, zyrtarët publikë pezulluan udhëtimet dhe ngjarjet publike si konferencat, panelet, ekspozitat, takimet, punëtoritë dhe konventat u anuluan.
Me urdhër të Ministrisë së Mjedisit dhe Planifikimit Urban, ekipet e sanitarisë filluan dezinfektimin e shpeshtë të vendeve publike, ndërtesave dhe automjeteve të transportit publik.
Drejtoria e Çështjeve Fetare vendosi për të pezulluar namazet bashkërisht në xhami, përfshirë edhe namazin e xhumasë.
Shkencëtarët turq arrijnë të izolojnë koronavirusin
Numri i testeve për COVID-19 që Turqia realizoi çdo ditë shpejt tejkaloi shifrën 20.000 dhe vendi ka importuar gati 1 milion kuti të një ilaçi premtues të përdorur si pjesë e protokollit të trajtimit të sëmundjes.
Zhvilluesit e programeve përfunduan me sukses punimet për të hartuar një aplikacion të telefonit celular për të gjurmuar pacientët që janë shëruar nga sëmundja gjatë periudhës së izolimit në shtëpi.
Ndërkaq, Prof. Dr. Aykut Özdarendeli, së bashku me Universitetin Erciyes në provincën qendrore Kayseri, dhe Prof. Aykut Özkul nga Universiteti i Ankarasë, arritën me sukses të izolojnë virusin, si hap i parë në gjetjen e një vaksine ndaj virusit.
Grupi i Mbështetjes Sociale Vefa
Ndërsa Turqia shpalli ndalesë të pjesshme të lëvizjes për qytetarët e moshës 65 vjeç e më lart, Ministria e Brendshme themeloi “Grupin e Mbështetjes Sociale Vefa” në provinca dhe rrethe të vendit për të ndihmuar ata që kanë nevojë, veçanërisht ata që jetojnë vetëm ose me sëmundje kronike.
Grupi i Mbështetjes Sociale Vefa ka arritur te më shumë se 1,5 milion qytetarë të moshuar për të përmbushur nevojat e tyre.
Pagesë sociale për familjet në nevojë
Qeveria ka njoftuar një pagesë prej 1.000 lirash për familjet në nevojë për më shumë se 2 milion familje. Ndihma në para u dërgua direkt në shtëpitë e nevojtarëve për të siguruar që të respektohen masat e distancës sociale.
Qeveria ka njoftuar gjithashtu se do të sigurojë ndihmë sociale prej 1.000 lirash edhe për 2,3 milion familje të tjera.
Qeveria ka dyfishuar fondet për të mbuluar kostot e trajtimit të njësive të kujdesit intensiv, duke u paguar spitaleve 660 lira shtesë në ditë për secilin pacient të diagnostikuar me koronavirus.
Strehimi dhe nevojat e tjera për të pastrehët
Turqia zgjeroi ndalesën e pjesshme të lëvizjes për të përfshirë edhe të rinjtë dhe fëmijët nën moshën 20 vjeçe.
Qeveria ka nisur një skemë për të siguruar akomodimin e të pastrehëve në të gjitha 81 provincat e vendit në bujtina publike ose hostele private dhe hotele, dhe për të përmbushur nevojat e tyre themelore si ushqimi, pastrimi, veshmbathja dhe të tjera, deri sa të eleminohet kërcënimi i pandemisë.
Presidenti turk Recep Tayyip Erdoğan nisi një fushatë donacionesh për të mbështetur nevojtarët, ndërsa nisma ka arritur të tubojë rreth 1,54 miliardë lira turke deri më tani.
Maska të dorëzuara falas
Turqia e bëri të detyrueshme mbajtjen e maskave të fytyrës në vende publike, siç janë pazaret dhe dyqanet, ndërsa filloi shpërndarjen e maska mbrojtëse.
“Shitja e maskave është e ndaluar,” tha presidenti Erdoğan në një deklaratë. “Maskat në dyqane janë gjithashtu falas. Derisa pandemia të ketë mbaruar, ne kemi stoqe të mjaftueshme maskash dhe planifikim prodhimi për të gjithë qytetarët tanë. Si shtet, ne jemi të përkushtuar që të shpërndajmë maska për të gjithë qytetarët tanë pa pagesë”, tha ai.
“Mburoja e Stabilitetit Ekonomik”
Sipas një pakete masash ekonomike kundër efekteve të pandemisë, programi “Mburoja e Stabilitetit Ekonomik” u lançua nga presidenti Erdoğan. Programi përfshin një fond prej 100 miliardë lirash kundër efekteve të pandemisë.
Qeveria njoftoi taksat e vlerës së shtuar të dy milionë tatimpaguesve dhe pagesat premium, me një total prej 53,6 miliardë lirash turke (7,9 miliardë dollarë), janë shtyrë për gjashtë muaj.
Gjithashtu u shtynë edhe taksat mbi të ardhurat për 1,9 milionë banorë, si dhe pagesat dhe deklaratat e tatimpaguesve të moshës 65 vjeç e më lart.
Taksat e akomodimit, të planifikuara më parë për këtë verë, gjithashtu u shtynë deri në janar të vitit 2021.
Paralelisht me këtë, shkurtimet në buxhetet e bashkive u shtynë për tre muaj, duke lejuar qasje në 3 miliardë lira turke në fonde shtesë.
Qeveria ka siguruar gjithashtu fleksibilitet për pagesat e qirave të pronave në pronësi të administratave speciale provinciale, bashkive dhe vartësve të tyre.
Ajo gjithashtu do të paguajë pagat e personelit të detyruar të marrë pushim të papaguar për shkak të pandemisë.
Pavarësisht se mësimi direkt u anulua për të parandaluar infeksionin, shkollat publike do të vazhdojnë t’i paguajnë mësimdhënësit e pasiguruar dhe instruktorët e kualifikuar, të cilët normalisht marrin pagë për orë.
Për të ndihmuar në mbrojtjen e pensionistëve nga efektet negative të sëmundjes, pensioni minimal u ngrit në 1.500 lira turke, ndërsa bonuset u transferuan në data të mëhershme.
Sipas kërkesave, bankat publike do të dërgojnë pagesa edhe në shtëpitë e pensionistëve.
Punimet për projektet e reja spitalore marin vrull
Presidenti Erdoğan ka thënë që faza e parë e një spitali me 2.682 shtretër në rrethin Ikitelli të Stambollit do të hapet më 20 prill.
Erdoğan ka deklaruar se Turqia do të themelojë dy spitale të tjera me kapacitet prej 1.000 shtretërish në Stamboll.
Sipas tij, spitalet do të jenë në të dy pjesët të qytetit.
“Ne do t’i përfundojmë ato shpejt, brenda 45 ditësh, dhe do t’i hapim në shërbim të popullit tonë”, ka thënë ai.
Qeveria gjithashtu është përpjekur të dërgojë kuti me produkte higjienike që përmbajnë maska dhe kolonjë për njerëzit e moshës 65 vjeç e më lart.
Turqia ofron ndihmë për vendet që luftojnë COVID-19
Turqia gjithashtu iu përgjigj thirrjeve të vendeve në nevojë për ndihmë urgjente në luftimin e pandemisë, me dërgimin e furnizimeve mjekësore që përfshinin pajisje mbrojtëse personale, ilaçe dhe të tjera.
Vendi shtriu dorën e ndihmës për gati 30 vende, përfshirë Republikën Turke të Qipros Veriore, Kinën, Spanjën, Italinë dhe disa vende të Ballkanit, përfshirë Kosovën dhe Maqedoninë e Veriut.
Qeveria autorizoi gjithashtu transferimin e 116 respiratorëve në Spanjë, e cila ka nevojë të madhe për aparate të frymëmarrjes.
Turqia ka pranuar falënderime nga vendet ku ka dërguar ndihmë, ndërsa shefi i NATO-s Jens Stoltenberg po ashtu ka lavdëruar veprimin e Turqisë.
Gjithashtu, drejtori i përgjithshsëm i OBSH-së, Tedros Adhanom Ghebreyesus, ka thënë se solidariteti i Turqisë duhet të jetë shembull për gjithë botën.
