Ai luan një rol në shumë funksione trupore, duke përfshirë heqjen e mbeturinave, lehtësimin e tretjes, filtrimin e gjakut dhe çlirimin e trupit nga toksinat.
“Në thelb, gjithçka që ne vendosim në trupin tonë – medikamente, suplemente – të gjitha duhet të kalojnë përmes mëlçisë,” thotë hepatologia dhe gastroenterologia Dr. Lisa Ganju për Today.
Mëlçia metabolizon lëndët ushqyese nga ushqimi në aminoacide për të cilat trupi ka nevojë, thekson doktor Ganju. Enzimat e mëlçisë shpërbëjnë toksinat nga trupi. Përveç kësaj, mëlçia është i vetmi organ i brendshëm që është rigjenerues, që do të thotë se mund të riparojë ose rigjenerojë indin e dëmtuar ose të humbur.
Por për fat të keq, problemet e mëlçisë ndonjëherë nuk janë shumë të dukshme. Prandaj, Dr. Ganju dhe gastroenterologia Dr. Shreya Sengupta kanë identifikuar pesë shenja që mund të tregojnë sëmundje të mëlçisë.
1. Kruajtje pa skuqje
Kruajtja e lëkurës pa shenja të skuqjes mund të ndodhë si rezultat i grumbullimit të kripërave biliare në gjak për shkak të dëmtimit të mëlçisë, thekson Sengupta.
“Kruarja shpesh përkeqësohet gjatë natës”, shtoi ajo. Edhe pse kruajtja pa skuqje mund të shkaktohet nga kushte të tjera, mund të jetë një shenjë paralajmëruese që ia vlen të kontrollohet.
“Kruarja është shpesh një simptomë e cirrozës së avancuar të mëlçisë”, paralajmëron doktor Ganju.
2. Dhimbjet e barkut
Dhimbja ose shqetësimi i barkut, veçanërisht në anën e sipërme të djathtë, mund të jenë shenja të mundshme të sëmundjes së mëlçisë. Vetë mëlçia nuk ka receptorë dhimbjeje, thotë Dr. Ganju, por sëmundja e mëlçisë mund të shkaktojë dhimbje në indet përreth në bark. Disa njerëz ndjejnë një dhimbje të shurdhër ose një ndjenjë presioni intensiv, shton ajo.
Një dhimbje e rrallë dhe e izoluar në brinjën e djathtë zakonisht nuk është asgjë serioze, por dhimbja e vazhdueshme dhe e pashpjegueshme e barkut nuk duhet të injorohet kurrë, thonë ekspertët.
3. Modaliteti i gjumit i shqetësuar
“Një shenjë e hershme e sëmundjes së mëlçisë është problemet me gjumin – ose nuk mund të bini në gjumë ose do të shkoni në shtrat më vonë dhe më vonë çdo natë,” thotë Dr. Sengupta. Njerëzit me sëmundje kronike të mëlçisë gjithashtu mund të zgjohen shpesh gjatë natës, të kenë cilësi më të dobët të gjumit ose të kenë ritme të ndërprera cirkadiane, shton gastroenterologu. Prandaj, është e rëndësishme të flisni me mjekun tuaj dhe të mos injoroni simptomat.
4. Jashtëqitje të zbehta dhe urinë e errët
Bilirubina është një nënprodukt i verdhë i qelizave të kuqe të prishura të gjakut që kalon nëpër mëlçi dhe ekskretohet në biliare, sipas Klinikës Cleveland. Bilia del jashtë përmes aparatit tretës dhe i jep ngjyrë jashtëqitjes.
Në një mëlçi jo të shëndetshme, e cila nuk mund të përpunojë siç duhet bilirubinën, substanca mund të grumbullohet në gjak dhe të shkojë në veshka, ku ekskretohet në urinë, duke i dhënë një ngjyrë më të errët. Për të njëjtën arsye, sëmundjet e mëlçisë mund të shkaktojnë jashtëqitje me ngjyrë më të çelur, shpjegoi Dr. Sengupta.
5. Lodhje e vazhdueshme
Lodhja ose dobësia e pashpjegueshme është një tjetër shenjë e hershme e mundshme e sëmundjes së mëlçisë, vëren Dr. Sengupta. Lodhja mund të jetë e lehtë ose e vazhdueshme dhe dobësuese. Gjithashtu, përveçse ndjehen të lodhur gjatë gjithë kohës, njerëzit mund të ndihen më të dobët se zakonisht. Nëse lodhja është e gjatë dhe shqetësuese, ekspertët rekomandojnë të bisedoni me një mjek.
