Në Tiranë, si në Korçë apo në veri në Peshkopi, vështirë të gjesh një familje shqiptare pa një të afërm në emigracion. Ikja nga Shqipëria nuk është fenomen i ri, por ajo ka filluar të rritet në përmasa që prej heqjes se vizave nga Komisioni Europian me 2010 një masë që u lejon shqiptarëve të udhëtojnë lirshëm në hapësirën Shengen.
Sot shqiptarët zënë vendin e parë në podiumin e trishtë të kërkuesve të azilit në Francë me 7432 kërkesa në 2016, para sirianëve, afganëve dhe sudanezëve. Mund të duket e habitshme sesi shtetas te vendeve që nuk janë në gjendje lufte të vijnë e të kërkojne azil, por kjo ndodh se procedurat nuk janë bllokuese të francezëve dhe administrata ka pak mjete për të trajtuar shumë kërkesa.
Për këtë arsye, sapo shqiptaret vënë këmbën në tokën franceze, gjëja e parë që bëjnë është të kërkojnë azil. Sipas Tonit, një imigrant shqiptar që ka jetuar 4 vjet në France dhe më pas e rikthyen, ai vetë erdhi fare shpejt. Ma thanë disa kushërinj. Ata vetë kishin shitur shtëpinë. Më thanë që në France është rehat, që as ke nevojë të punosh , te japin strehim dhe para. Nuk e imagjinoja se gënjenin meqenëse ata vazhdonin të rrinin në Francë, por në fakt nuk mund të ktheheshin dot më se s’kishin më të holla. Dhe kështu vajta dhe unë”.
Meqenëse kontrollet në aeroportin e Tiranës janë përforcuar sipas marrëveshjes me Komisionin Europian, Toni ashtu si mijëra shtetas të tjerë shqiptarë kaloi nga Shkupi ku kontrollet janë më të lehta. Për këtë arsye Franca ka dërguar ekipe sigurie për të ndihmuar autoritetet në Prishtine, Shkup apo Selanik.
Ikim për një jetë më të mirë
“Kur mbërrita në Paris ne aeroportin Beauvais, aty menjëherë kërkova azil”, vazhdon Toni. Përnjëherë me siguruan 370 euro në muaj, por pa të drejtë pune deri sa të më vinte përgjigja për azil. Kur erdhi përgjigja negative, Franca më dha prapë një shume parash që të kthehesha në Shqipëri”. Por Toni arriti gjeti disa punë në të zezë, por sot thotë se ishte kohe e humbur kot dhe i vjen keq që shumë bashkëkombas të tij bien në kurthin e rrjeteve kriminale.
Deri tani shqiptarët emigronin masivisht drejt Greqisë apo Italisë. Por kriza ekonomike që ka mbërthyer këto dy vende po i rishpalos ndryshe rrugët e emigracionit. Për Vangjel Dulen , deputet në Kuvendin e Shqipërisë fenomeni i largimit nga Shqipëria s’ka për të ndaluar. “Varfëria, papunësia, korrupsioni dhe klientelizmi e shtyn rininë të kërkojë gjetiu një të ardhme më të mirë”. Një numër politikanësh shqiptarë të paformuar, por që mbajnë poste kyçe, akuzohen për vjedhje të fondeve publike.
“Kjo gjendje është po ashtu rezultat i faktit se që prej rënies së komunizmit me 1991, s’ka ndodhur asnjëherë që zgjedhjet te kontestohen deri në atë pike sa të anulohen”, komenton me tej Vangjel Dule. Kjo mungesë e theksuar stabiliteti qoftë politik si edhe ekonomik mund të ndreqet pretendon qeveria, nëse vendi aktualisht kandidat, arrin dhe anëtarësohet në BE.
Një perspektive fare e parakohshme për shumë vëzhgues. Ndërkaq, Zherar Kolomb , ministri i Brendshëm francez po shpreh një vullnet të fortë për të zgjidhur “në javët e ardhshme problemin më të mprehtë të azilit në France që përbëhet nga azilantët shqiptare, sepse 75% e tyre ne nivelin europian ndodhen ne France”. Pasi i telefonoi kryeministrit shqiptar Edi Rama, Zherar Kolomb deklaron se “kanë vendosur bashkë të ndërmarrin një numër masash kooperimi midis forcave të sigurisë të të dyja vendeve”.
