“Kam kërkuar falje, falje për këtë operacion që është gjenocid”, u tha Papa gazetarëve në fluturimin e kthimit nga Kanadaja
Trajtimi i popujve indigjenë në Kanada ishte “gjenocid”, tha Papa Françesku gjatë kthimit në shtëpi pas një vizite gjashtëditore në Kanada, transmeton Anadolu Agency (AA).
“Kam kërkuar falje, falje për këtë operacion që është gjenocid”, u tha Papa gazetarëve në fluturimin e kthimit nga Kanadaja, raportoi Vatican News.
Papa dënoi aktet e “marrjes së fëmijëve, ndryshimit të kulturës, ndryshimit të mentalitetit, ndryshimit të traditave, ndryshimit të racës, thënë ndryshe, të një kulture të tërë”.
Ai mbrojti me vendosmëri fjalët e tij: “Është e vërtetë, po, po, ishte gjenocid. Ju të gjithë mund të jeni të qetë (për këtë). Mund të thoni që thashë se ishte gjenocid”.
Ai ka trajtuar edhe çështjen e dorëheqjes nga papati, të ngritur vazhdimisht nga pyetjet e gazetarëve, duke thënë se nuk ka ndërmend të japë dorëheqjen tani për tani edhe pse e konsideron të mundshme.
Papa Françesku u nis për në shtëpi të premten pasi përfundoi qëllimin e tij për të kërkuar falje për rolin e Kishës Katolike në shkollat famëkeqe rezidenciale kanadeze.
Ai e mbylli këtë vizitë gjashtëditore me një udhëtim në Iqaluit, kryeqyteti i territorit Nunavut të Kanadasë, shtëpia e 28.000 popujve indigjenë Inuit, megjithëse territori përbën rreth 21 për qind të vendit të dytë më të madh në botë.
Është hera e parë që një papë viziton Nunavutin, qytet i vogël në veri të Kanadasë.
Françesku foli me fëmijët Inuit, pleqtë dhe të mbijetuarit e shkollave rezidenciale.
Rreth 150.000 fëmijë indigjenë ishin pjesë e shkollave rezidenciale duke filluar nga vitet 1820 deri në gjysmën e dytë të viteve 1900. Një numër i konsiderueshëm u morën nga familjet e tyre me dekret të qeverisë kanadeze.
Ata u detyruan të mësonin në një nga 139 shkollat që përfundimisht u krijuan dhe administroheshin nga kisha të ndryshme, rreth 60 për qind nga Kisha Katolike.
Qëllimi ishte të pastronin kulturën indigjene nga “egërsitë”, siç deklaronte Sir John A. Macdonald, kryeministri i parë i vendit, në mesin e viteve 1800.
Por në shumë raste, shumë jetë u zhdukën – rreth 4.300 deri në 6.000 vdiqën nga sëmundjet, si dhe nga abuzimi mendor, seksual dhe psikologjik.
Disa familje nuk dëgjuan më për fëmijët e tyre dhe u lanë të vajtonin djemtë dhe vajzat e tyre pa e ditur fatin e tyre. Mijëra rezultuan të ishin varrosur në ish-shkollat në varre të pashënuara, vendndodhjet e të cilave tani po kërkohen në të gjithë Kanadanë. /aa
