Sekretar i përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, ka njoftuar misionin e ri ‘Roja Baltike’, që synon mbrojtjen e kabllove kritike nënujore në rajonin e Detit Baltik, transmeton Anadolu.
Duke folur në një takim me krerët e vendeve të NATO-s në kufi me Detin Baltik, Rutte theksoi rëndësinë në rritje të këtyre kabllove dhe nevojën për të trajtuar kërcënimet në rritje në rajon.
“Sot, mund të njoftoj se NATO po nis ‘Rojën Baltike’ nën autoritetin e komandantit suprem të aleatëve të NATO-s. Ky aktivitet ushtarak është pjesë e përpjekjeve tona të vazhdueshme për të rritur praninë detare dhe monitorimin e zonave kyçe për aleancën tonë”, tha Rutte.
Operacioni do të vendosë një sërë asetesh, duke përfshirë fregata, avionë patrullimi detar dhe drone detare.
“Sot, ne kemi rënë dakord për të nisur një iniciativë për të përdorur dhe për të vendosur teknologji të reja në këtë përpjekje, duke përfshirë një flotë të vogël dronësh detar për të ofruar mbikëqyrje dhe parandalim të zgjeruar”, tha Rutte.
Misioni ‘Roja Baltike’ vjen mes shqetësimeve për sabotimin e mundshëm të kabllove nënujore dhe aktiviteteve të tjera destabilizuese në rajon.
“Në të gjithë aleancën, ne kemi parë elemente të një fushate për të destabilizuar shoqëritë tona përmes sulmeve kibernetike, tentativave për vrasje dhe sabotimeve, duke përfshirë sabotimin e mundshëm të kabllove nënujore në Detin Baltik”, tha Rutte.
Për të forcuar vigjilencën e NATO-s, misioni do të integrojë sistemet kombëtare të mbikëqyrjes me burime te aleancës.
“Ne gjithashtu po punojmë me aleatët për të integruar asetet e tyre kombëtare të mbikëqyrjes me NATO-n, duke siguruar zbulim gjithëpërfshirës të kërcënimit”, theksoi ai.
Shefi i NATO-s gjithashtu theksoi nevojën për veprim të vendosur kundër kërcënimeve ndaj infrastrukturës kritike.
– Thirrje për “të investuar më shumë në mbrojtjen kolektive”
Derisa zbatimi i ligjit mbetet nën juridiksionin e autoriteteve kombëtare, Rutte tha se “na shërbehet më së mirë kur ka komplementaritet midis përpjekjeve të NATO-s për të zbuluar kërcënimet dhe për të penguar agresionin dhe përpjekjet kombëtare për të zbatuar ligjin”.
Përveç parandalimit, ai theksoi edhe rëndësinë e qëndrueshmërisë.
“Rritja qëndrueshmërisë kërkon infrastrukturë më të sigurt, më të riparueshme dhe më të tepruar”, tha Rutte, duke shtuar se NATO do të punojë me operatorët e industrisë për të “mbrojtur dhe siguruar më mirë asetet jetike nënujore”.
Më tej, Rutte paralajmëroi gjithashtu për nevojën për të rritur investimet e mbrojtjes për të garantuar sigurinë afatgjate.
“Shqetësimi im më i madh është në katër ose pesë vjet ne nuk jemi (të sigurt), nëse nuk do të investojmë më shumë në mbrojtjen tonë kolektive, nëse nuk do të bëjmë më shumë për të rritur prodhimin tonë të industrisë”, tha ai.
Presidenti i Finlandës Alexander Stubb, nga ana e tij, tha se do të vazhdojnë “të veprojmë me forcë kur infrastruktura kritike në Detin Baltik është në rrezik”.
Duke theksuar rolin e NATO-s, Stubb tha se do të rrisin praninë e aleancës në Detin Baltik dhe u zotua se do të trajtojnë “flotën në hije të Rusisë me forcë”.
Ai gjithashtu njoftoi se ata po planifikojnë të drejtojnë krijimin e një grupi ekspertësh ligjor nga vendet e Detit Baltik për të vlerësuar lirinë e lundrimit sipas ligjit ndërkombëtar.
Ndërkaq, kryeministri i Estonisë, Kristen Michal, akuzoi Rusinë për përfshirje në një luftë hibride.
“Për të qenë i sinqertë, ata po drejtojnë para nga Rusia për të pasur këtë lloj lufte hibride kundër Evropës”, tha Michal.
Duke përkrahur një përgjigje të prerë, kryeministri estonez sugjeroi se “ndoshta qëndrimi finlandez duhet të jetë një pikë referimi” për incidentet e ardhshme që përfshijnë kërcënime ose përpjekje për sabotim kundër infrastrukturës kritike.
– Incidentet e Detit Baltik
Deti Baltik ka qenë skenë e disa incidenteve infrastrukturore të profilit të lartë që nga fillimi i luftës së Rusisë kundër Ukrainës në shkurt të vitit 2022, gjë që rriti tensionet në rajon.
Së fundmi, Finlanda raportoi se cisterna ‘Eagle S’ ishte ndaluar në lidhje me incidentin e dëmtimit të kabllove nënujore që ndodhi në ditën e Krishtlindjes.
Nëntorin e kaluar, dy kabllo telekomunikacioni që lidhnin Suedinë dhe Danimarkën u ndërprenë, ndërsa autoritetet dyshojnë për anijen kineze ‘Yi Peng 3’, e cila lundroi mbi kabllot, derisa Kina mohoi kërkesën e Suedisë për të hetuar anijen.
Kablloja e nëndetëseve ‘Arelion’, e cila lidh ishullin suedez Gotland me Lituaninë, si dhe kablloja e komunikimit të nëndetëseve ‘C-Lion 1’ që kalon midis kryeqytetit Helsinki të Finlandës dhe qytetit Rostock të Gjermanisë, u dëmtuan gjithashtu në mes të nëntorit pranë ujërave territoriale të Suedisë.
Zyrtarët evropianë kanë sugjeruar se pas ndërprerjeve të fundit mund të jetë sabotimi, i cili mund të lidhet me luftën e vazhdueshme të Rusisë kundër Ukrainës, por Kremlini i ka hedhur poshtë pretendimet duke i quajtur “absurde”.
Shpërthimet e shtatorit të vitit 2022 që shpërthyen tubacionet e ‘Rrjedhës Veriore’ që transportonin gazin rus në Evropë mbeten të pazgjidhura, duke theksuar cenueshmërinë e rajonit ndaj sulmeve nënujore në infrastrukturën kryesore.
Autoritetet në të gjithë rajonin e Baltikut vazhdojnë të hetojnë këto incidente mes vigjilencës së shtuar pasi tensionet gjeopolitike nuk tregojnë asnjë shenjë të zbutjes.
