Njëmbëdhjetë vjet pas masakrës tragjike të Rabaas, Egjipti mbetet një komb pa stabilitet politik, paqe sociale ose siguri.
Masakra, e orkestruar nga ushtria dhe policia nën komandën e gjeneralit Sisi më 14 gusht 2013, shënon një ditë të zezë në historinë e vendit.
Mbi një dekadë më parë, bota arabe u përfshi nga një valë lëvizjesh shoqërore që kërkonin liri, të njohura kolektivisht si Pranvera Arabe. Kjo lëvizje u ndez më 17 dhjetor 2010, kur një shitës ambulant në Tunizi i vuri flakën vetes pasi u godit me shuplakë nga një oficere femër. Veprimi i tij i dëshpëruar u pa nga tunizianët si kashta e fundit, duke shkaktuar protesta të gjera.
Zjarri revolucionar u përhap shpejt në Egjipt, Libi, Jemen dhe Siri. Egjipti, me rëndësinë e tij historike, gjeografike dhe kulturore, u bë një figurë qendrore në këtë lëvizje. Me një popullsi afro 100 milionë banorë, Kajro u shfaq si epiqendra e Pranverës Arabe.
Ndikimi britanik dhe sundimi ushtarak në Egjipt
Egjipti, dikur një territor i madh brenda Perandorisë Osmane, u pushtua nga Britania në 1882. Edhe pse Egjiptit iu dha autonomia në vitin 1922, trupat britanike vazhduan të ruanin sigurinë në vend. Për të siguruar ndikimin e tyre të vazhdueshëm, britanikët krijuan mekanizma ushtarakë për të kontrolluar Egjiptin në mënyrë indirekte, duke lënë pas një trashëgimi të tutelës ushtarake.
Figura e parë e shquar e këtij urdhri ushtarak ishte Jamal Abdel Nasser, i cili sundoi Egjiptin me një dorë të hekurt, duke synuar veçanërisht grupet islamike. Pas Naserit, Anwar Sadat mori pushtetin dhe nënshkroi disa marrëveshje të diskutueshme me sionistët. Pas vrasjes së Sadatit, Hosni Mubarak qeverisi Egjiptin për 30 vjet nën një diktaturë brutale.
Epoka e Mubarakut: Një periudhë vuajtjeje
Gjatë sundimit tre dekadash të Mubarakut, egjiptianët u përballën me vështirësi të rënda sociale, ekonomike dhe politike. Burgjet e vendit ishin mbushur me të rinj të grupeve islamike. Deri në vitin 2004, këto formacione islamike kishin intensifikuar përpjekjet e tyre kundër regjimit të Mubarakut, duke hedhur bazat për revolucionin e 2011-ës.
Axhenda e Fshehur e Ushtrisë
Kur shpërthyen protestat më 25 janar 2011, ushtria egjiptiane fillimisht u përmbajt nga të vepruarit si forcë policore dhe nuk ndërhyri hapur, pavarësisht urdhrave të Mubarakut. Megjithatë, ushtria kishte një strategji të fshehtë për të rimarrë pushtetin nga Mubarak dhe familja e tij, siç u zbulua më vonë në grushtin e shtetit të vitit 2013.
Ngritja dhe rënia e Mohamed Morsit
Pas rrëzimit të Mubarakut, u krijua një qeveri e përkohshme dhe zgjedhjet u mbajtën më 28 nëntor 2011. Partia e Lirisë dhe Drejtësisë, krahu politik i Vëllazërisë Myslimane, siguroi 47 për qind të votave dhe 235 vende në 508 anëtarë të Popullit Egjiptian. Kuvendi.
Mohamed Morsi, kandidati i partisë, fitoi zgjedhjet presidenciale më 16-17 qershor 2012, me 51.73 për qind të votave, duke u bërë presidenti i pestë dhe i parë i Egjiptit i zgjedhur në mënyrë demokratike. Pavarësisht përpjekjeve të ushtrisë për të përçarë popullsinë, partitë islamike arritën sukses të konsiderueshëm në zgjedhje, duke shkaktuar shqetësim midis fuqive vendase dhe ndërkombëtare.
Sfida për Morsin
Morsi u përball me sfida të shumta gjatë presidencës së tij. Reformat dhe risitë e tij u bllokuan shpesh nga gjyqësori dhe protestat kundër tij ishin të përhapura. Pavarësisht se fitoi një referendum kushtetues në dhjetor 2012, vendi mbeti thellësisht i ndarë.
Më 1 korrik 2013, mes protestave të përshkallëzuara, ushtria egjiptiane i dha Morsit një ultimatum 48-orësh për zgjidhjen e krizës. Kur ai nuk e bëri këtë, ushtria njoftoi largimin e tij nga detyra.
Masakra e Rabaasë
Pas rrëzimit të Morsit, populli egjiptian, i vendosur për t’i rezistuar grushtit të shtetit ushtarak, u mblodh në sheshin Rabaa. Si kundërpërgjigje, ushtria nisi një goditje brutale ndaj protestuesve. Më 8 korrik, më shumë se 50 persona u masakruan para ndërtesës së Gardës Republikane të Kajros. 80 të tjerë u vranë në protestat kundër grushtit të shtetit jashtë xhamisë Rabaa më 17 korrik.
Situata u përshkallëzua më 14 gusht kur ushtria dha një ultimatum që të gjitha sheshet të pastroheshin. Protestuesit vazhduan të rezistonin, duke çuar në një sulm të përgjakshëm nga ushtria. Çadrat, spitalet e improvizuara dhe zonat e banimit u dogjën. Ushtria, pasi kishte shpallur gjendjen e jashtëzakonshme, masakroi civilë dhe u përpoq të shkatërronte provat duke djegur trupat e tyre.
Xhamia Rabaa, një strehë për opozitën, u dogj gjithashtu. Rreth 700 protestues, duke përfshirë gra dhe fëmijë, u mbajtën robër për një ditë në Xhaminë Fetih në Kajro. Edhe pse numri i saktë i të vdekurve mbetet i panjohur, mijëra besohet se kanë humbur jetën në rezistencë. /mesazhi
