Jetëgjatësia globale do të rritet por shëndeti do të dobësohet

Jetëgjatësia globale pritet të rritet me 4.9 vjet për burrat dhe 4.2 vjet për gratë deri në vitin 2050, sipas Studimit Global të Barrës së Sëmundjeve të Institutit Amerikan për Metrikën dhe Vlerësimin e Shëndetit, botuar në revistën “The Lancet”.

Rritja pritet të jetë më e madhe në vendet ku jetëgjatësia është më e ulët, duke kontribuar në konvergjencën e rritjes së jetëgjatësisë në rajonet gjeografike. Ky trend është kryesisht për shkak të masave të shëndetit publik që kanë parandaluar dhe përmirësuar normat e mbijetesës për sëmundjet kardiovaskulare, Covid-19 dhe një sërë sëmundjesh ngjitëse tek nënat dhe të porsalindurit. Jetëgjatësia globale parashikohet të rritet nga 73.6 vjet në 2022 në 78.1 vjet në 2050. Jetëgjatësia globale e shëndetshme, numri mesatar i viteve që një person mund të jetojë me shëndet të mirë, pritet të rritet nga 64.8 vjet në 2022 në 67.4 vjet në 2050.

Raporti konstaton gjithashtu se barra e vazhdueshme kalon nga sëmundjet ngjitëse në ato jo të transmetueshme, si sëmundjet kardiovaskulare, kanceri, sëmundja pulmonare obstruktive kronike dhe diabeti, si dhe ekspozimi ndaj faktorëve të rrezikut që lidhen me këto sëmundje, si obeziteti, presioni i lartë i gjakut, duhanpirja dhe dieta jooptimale, do të kenë ndikimin më të madh në barrën e sëmundjeve në brezin e ardhshëm. Ndërsa barra e sëmundjeve vazhdon të zhvendoset tek këto sëmundje, pritet që më shumë njerëz të jetojnë më gjatë, por me më shumë vite shëndet të dobët.

Në fakt, një tjetër studim i faktorëve të rrezikut, i botuar gjithashtu në The Lancet, zbuloi se numri total i viteve të humbura për shkak të shëndetit të keq dhe vdekjes së parakohshme (DALYs) që i atribuohen faktorëve të rrezikut metabolik është rritur me 50% që nga viti 2000.

Studiuesit studiuan gjithashtu skenarë alternativë, nëse ndërhyrjet e ndryshme të shëndetit publik mund të eliminonin ekspozimin ndaj grupeve kryesore të faktorëve të rrezikut. Ndikimet e parashikuara janë më të forta në skenarin e përmirësimit të rreziqeve të lidhura me faktorët e sjelljes dhe të stilit të jetesës, me një reduktim prej 13.3% në vitet e humbura për shkak të sëmundjes dhe vdekjes së parakohshme në vitin 2050, në krahasim me skenarin e referencës.