Për shumë prej nesh, kafeja e mëngjesit është një pjesë thelbësore e ritualit tonë të përditshëm. Por a keni menduar ndonjëherë se çfarë ndodh saktësisht në trupin tuaj pas gllënjkës së parë? Ekspertët dhanë përgjigjen për këtë pyetje.
Në dhjetë minutat e para
Kafeja fillon të veprojë dhjetë minuta pas gllënjkës së parë.
Dr. Duane Mellor, nga Shoqata Britanike e Dietave, pretendon se kjo pasqyron se sa shpejt kafeina absorbohet në qarkullimin e gjakut nga pjesët e sistemit tretës.
“Pas pirjes së kafesë, kafeina do të fillojë të shfaqet në gjak pas rreth dhjetë minutash. Disa thithin sasi më të vogla të kafeinës përmes gojës dhe stomakut, por shumica e përthithjes ndodh në pjesën e parë të zorrëve”, shpjegon eksperti.
Sapo kafeina nga kafeja të përthithet, do të ndjeni atë rritje të konsiderueshme të energjisë.
Megjithatë, kjo rritje është pak mashtruese. Kafeina në fakt nuk jep energji.
Në vend të kësaj, funksionon duke bllokuar trupin tuaj nga bashkëveprimi me adenozinën, një kimikat që fshihet brenda nesh që na bën të ndihemi të lodhur.
Kafeina funksionon në këtë mënyrë sepse struktura e saj kimike i ngjan shumë adenozinës, duke u përshtatur si një çelës në një bravë me receptorët e adenozinës në trup.
Kjo na pengon të ndihemi të lodhur, duke na bërë natyrisht më të zgjuar.
Pas 20 minutave
Kafeina që bllokon receptorët e adenozinës së trupit nuk nxit vetëm zgjimin, shpjegon Dr Mellor.
Mendohet gjithashtu se shkakton një rritje të presionit të gjakut brenda gjysmë ore pas pirjes së kafesë – dhe efektet mund të shihen ende afërsisht katër orë më vonë.
Kjo rritje e presionit të gjakut shkaktohet nga kafeina që shkakton ngushtimin e enëve të gjakut, duke rritur rrjedhimisht rrahjet e zemrës.
Ndërsa është e përkohshme, NHS paralajmëron se pirja e më shumë se katër filxhanëve kafe në ditë mund të rrisë presionin e gjakut në afat të gjatë.
Pas 45 minutave
Efektet e kafeinës në trup arrijnë kulmin në 45 minuta, tha Dr Mellor.
Efekti stimulues i kafesë, rritja e rrahjeve të zemrës dhe ndjenja e energjisë, përmirëson përqendrimin dhe kujtesën.
Por pirja e tepërt e kafesë mund të ketë efekte të dëmshme.
Kafeina e tepërt, në vend që t’ju ndihmojë të përqendroheni, ju bën të ndiheni të shqetësuar.
Udhëzimet e NHS thonë se rreth 400 mg kafeinë në ditë është e sigurt për të rriturit, ekuivalente me katër filxhanë të rregullt.
Pas 60 minutave
Pasi të fillojë efekti stimulues i kafeinës, mund të vëreni një efekt anësor të padëshiruar.
Sapo kafeina të shfaqet në gjak, ajo do të fillojë të ketë atë që ekspertët e quajnë një efekt diuretik, thotë Dr Mellor.
Kjo do të thotë se nëse pini mjaftueshëm kafe mund t’ju bëjë të keni nevojë të urinoni më shumë se zakonisht.
Pas 90 minutave dhe më tej
Koha që i duhet kafeinës për të metabolizuar ndryshon nga personi në person. Por për shumicën e njerëzve, një ose dy orë pas gllënjkës së parë të kafesë, efektet stimuluese fillojnë të shuhen, ashtu si dhe efektet diuretike, sipas Dr. Mellor. Kjo mund të shkaktojë ndjenja të lodhjes, ankthit dhe përqendrimit të dobët.
Megjithatë, vetëm për shkak se ndjeni rënien e kafeinës, nuk do të thotë se ajo është larguar plotësisht nga sistemi juaj.
“Për shumicën e njerëzve, sasia e kafeinës bie përgjysmë pas gjashtë orësh ndërsa metabolizohet në mëlçi. Edhe pse efektet mund të duken se zhduken pas një ose dy ore, do të ketë ende shumë kafeinë në sistemin tuaj.” vuri në dukje doktor Mellor.
Si rezultat, kafeina mund të qëndrojë në trupin tuaj deri në 12 orë, sipas studiuesve në Fondacionin Sleep. Ata shtojnë se shumë ekspertë të gjumit rekomandojnë shmangien e kafeinës të paktën tetë orë para gjumit, në mënyrë që të mos prishë gjumin tuaj, që do të thotë se është më mirë të shmangni kafenë si pije pasdite.