Ekipet e Agjencisë Anadolu (AA) identifikuan “dhomën e ekzekutimit”, e njohur si vendi ku u ekzekutuan të burgosurit në burgun “Sednaya” në Damask, baza e torturave të regjimit të rrëzuar sirian të Bashar Asadit.
Përmbysja e regjimit 61-vjeçar Baath në Siri solli në rendin e ditës burgjet ku mbaheshin të burgosurit pas fillimit të luftës civile në vend dhe iu nënshtruan shkeljeve sistematike të të drejtave të njeriut dhe torturave.
Një prej tyre është burgu “Sednaya”, i lidhur me Ministrinë e Mbrojtjes të regjimit të rrëzuar. Në kampusin e burgut ka dy ambiente të ndryshme burgimi, të quajtura “ndërtesa e bardhë” dhe “ndërtesa e kuqe”.
Të burgosurit, të cilët dërgoheshin në burg me kamionë të bardhë të njohur si “frigoriferë mishi”, dhunoheshin fizikisht nga punonjësit e burgut sapo mbërrinin në kampus.
Sipas një raporti nga “Amnesty International”, shumica e të ndaluarve në “ndërtesën e kuqe” ishin civilë që ishin ndaluar që nga viti 2011, ndërsa “ndërtesa e bardhë” përmbante oficerë dhe ushtarë që u ndaluan për shkak të “mosbesnikërisë” ndaj regjimit.
Të burgosurit në përgjithësi transferoheshin në këto ndërtesa pasi përballeshin me gjyqe të padrejta në një nga gjykatat ushtarake të vendosura në rrethin Mezze të Damaskut.
Në deklaratat e ish-zyrtarëve të burgjeve dhe të burgosurve, thuhet se shumica e personave të mbajtur në ndërtesën e kuqe që nga viti 2011 ishin civilë nga të gjitha segmentet e shoqërisë, të cilët shiheshin si kundërshtarë të regjimit sirian.
Në raport thuhet se të burgosurve u lidheshin sytë dhe dërgoheshin në “dhomën e ekzekutimit” në këndin juglindor të ndërtesës së bardhë në mes të natës dhe se njoftoheshin se ishin dënuar me vdekje vetëm pak minuta para ekzekutimit. Është regjistruar se rreth 50 njerëz vareshin çdo javë dhe trupat e tyre varroseshin në varre masive pranë Damaskut.
- AA filmoi “dhomën e ekzekutimit” ku çoheshin të burgosurit për t’u ekzekutuar
Zëvendësdrejtori i përgjithshëm dhe kryeredaktori i AA-së, Yusuf Özhan, dhe ekipi i tij, bazuar në informacion të rrjedhur nga burgu dhe skicat në raportet e organizatave ndërkombëtare të të drejtave të njeriut, pas një ekzaminimi që zgjati deri në katër orë në burgun Sednaya dhe “ndërtesën e bardhë”, identifikuan dhomën e përshkruar si dhoma e ekzekutimit.
Ekipi hyri nga dera e djegur me pamje nga oborri i jashtëm në juglindje të ndërtesës së bardhë në kampusin e burgut dhe zbriti shkallët trehapëshe, dhe kur u kthyen djathtas, panë se tri qelitë në dhomë që ishin në skica ishte hequr, kjo zonë ishte kthyer në një lloj reparti dhe pjesa e brendshme e repartit dhe krevatet ishin djegur.
Ekipi i AA-së hasi në shenja të qarta se kjo ishte një dhomë ekzekutimi ku të burgosurit çoheshin në një platformë dhe ekzekutoheshin duke u varur, siç përshkruhet në raportet ndërkombëtare.
Në pjesën e dhomës ku kryheshin ekzekutimet, shihen të vendosura dy platforma të veçanta dhe shkallët që çojnë në këto platforma, pikërisht siç paraqiten në skica.
Në raportet ndërkombëtare thuhet se për ekzekutime përdoreshin platforma të larta me tri shkallë dhe me mundësi për t’i zënë disa njerëz.
Thuhet se në këto platforma, xhelatët varnin trupat e të burgosurve nga tavani për t’i bërë ata të vdisnin më shpejt duke ua thyer qafën.
Kryeredaktori i AA-së Özhan tha: “Siç dihet, burgu Sednaya është një nga vendet ku kanë ndodhur krimet më të rënda të regjimit të Asadit kundër njerëzimit. Dihet se regjimi humbi dhjetëra mijëra njerëz këtu në periudhën e fundit 14-vjeçare dhe njerëzit ekzekutoheshin masivisht”.
Duke vënë në dukje se AA ka punuar për të informuar publikun dhe të ndërgjegjësuar për atë që ka ndodhur duke regjistruar brutalitetin në burgun Sednaya që nga përmbysja e regjimit, Özhan deklaroi se gjatë procesit, persona që janë mbajtur këtu ose që kanë humbur të afërmit e tyre janë intervistuar gjithashtu.
“Ka ende disa detaje që zbulojnë se të burgosurit politikë dhe të dënuarit u nënshtroheshin mizorisë së madhe dhe torturave të paimagjinueshme këtu. Si Agjenci Anadolu, ne kemi filluar një punë të veçantë për të dokumentuar mizoritë veçanërisht në burgun Sednaya”, shtoi ai.
Duke thënë se po kryhen studime me shumë organizata të ndryshme ndërkombëtare për të gjurmuar brutalitetin në burgun Sednaya, Özhan tha se AA do të kryejë një punim në të cilin do të regjistrohen ngjarjet në Sednaya, ashtu si librat “Dëshmia” dhe “Dëshmitari” që dokumentojnë krimet izraelite të luftës në Gaza.
